Όλοι έχουμε αντιμετωπίσει κάποια στιγμή το ίδιο πρόβλημα: ξυπνάμε το πρωί μετά από μια άγρυπνη νύχτα μόνο και μόνο για να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή θα είναι μια μεγάλη μέρα με δυσάρεστη υπνηλία. Πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι και οι μέλισσες έχουν τις ευαισθησίες τους σε σχέση με τη στέρηση ύπνου και αν στους ανθρώπους μια κούπα καφέ μπορεί να βοηθήσει, οι μέλισσες δεν είναι τόσο τυχερές.
Νευροβιολόγοι του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Βερολίνου ανακάλυψαν ότι οι νυσταγμένες μέλισσες αδυνατούν να θυμηθούν κάτι που έμαθαν την προηγούμενη ημέρα. Τα ευρήματα αυτά, οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι θα τους βοηθήσουν να ανακαλύψουν τις νευρικές διεργασίες που σχετίζονται με τον ύπνο τη μνήμη. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στις 25 Οκτωβρίου στο Journal of Experimental Biology.
Αφού κατέγραψαν το πώς οι μέλισσες βρίσκουν το δρόμο της επιστροφής στην κυψέλη, όταν βρεθούν σε μια νέα τοποθεσία, οι επιστήμονες απελευθέρωσαν μέλισσες σε ανοίκειο περιβάλλον περίπου 600 μέτρα από την κυψέλη τους. Εκτός από την καταγραφή του χρόνου που χρειάστηκαν οι μέλισσες για να επιστρέψουν στην κυψέλη τους, κατέγραψαν και τον ύπνο τους. Οι μέλισσες παίρνουν μικρούς υπνάκους κατά τη διάρκεια της ημέρας, εκτός από μεγαλύτερες περιόδους νυχτερινού ύπνου. Είναι εύκολο να εντοπίσει κανείς τις μέλισσες που κοιμούνται από τις κεραίες τους που γέρνουν. Οι επιστήμονες έκαναν τις παρατηρήσεις τους παρακολουθώντας απευθείας τις μέλισσες, αλλά και εντοπίζοντας τις δραστηριότητές τους μέσω ραδιοσυχνοτήτων.
Οι ερευνητές καταρχήν επαλήθευσαν ότι η αναζήτηση νέας διαδρομής για την επιστροφή στην κυψέλη δεν επηρέασε τις συμπεριφορές αναζήτησης τροφής, αλλά οδήγησε σε αύξηση της διάρκειας του ύπνου κατά το πρώτο μέρος της νύχτας. Περίεργη η ομάδα για το αν αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να επηρεάσει τη μάθηση ή τη μνήμη, αποφάσισε να δει τι θα γίνει όταν ο ύπνος των μελισσών ενοχληθεί, κλείνοντας κάποια από τα έντομα σε κουτί το οποίο αναδευόταν ήπια μην αφήνοντάς τες να χαλαρώσουν και να κοιμηθούν.
Την επόμενη ημέρα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι νυσταγμένες μέλισσες και αυτές που είχαν κοιμηθεί καλά βρήκαν εύκολα το δρόμο της επιστροφής στην κυψέλη από νέα τοποθεσία. Επομένως, η έλλειψη ύπνου δεν επηρεάζει τις ικανότητες μάθησης της μέλισσας.
Οι επιστήμονες, όμως, παρατήρησαν μια σημαντική διαφορά, όταν οι μέλισσες βρέθηκαν στη νέα τοποθεσία τη δεύτερη ημέρα. Οι μέλισσες που είχαν κοιμηθεί βρήκαν το δρόμο γρηγορότερα και ελάχιστες χάθηκαν στη διαδρομή σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Οι μέλισσες που είχαν ξεκουραστεί και κοιμηθεί, έμαθαν από την εμπειρία της προηγούμενης ημέρας. Οι άυπνες μέλισσες όμως, δεν έμαθαν, αφού χρειάστηκαν τον ίδιο χρόνο για να επιστρέψουν και αρκετές χάθηκαν όπως και την προηγούμενη ημέρα.
Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι χωρίς ύπνο, ο εγκέφαλος των μελισσών δεν μπορούσε να συγκρατήσει εύκολα τις μνήμες της προηγούμενης ημέρας. Τα ευρήματα, προσθέτουν στην πληθώρα στοιχείων που αποδεικνύουν για άλλη μια φορά πόσο σημαντικός είναι ο ύπνος για τη μνήμη και τη μάθηση σε ανθρώπους και ζώα.
Προηγούμενη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Τέξας είχε δείξει ότι άυπνες μέλισσες δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.
Σχολιάστε το άρθρο