Χτίζοντας τα θεμέλια για μια ορθή αγορά γενετικά βελτιωμένων βασιλισσών: η ομάδα της Μέλισσας (Bee team)

Marla Spivak
Πανεπιστήμιο της Μινεσότα
Στο Πλαίσιο του Προγράμματος «Συντονισμένη Γεωργία. Ελεγχόμενοι Επικονιαστές»
Εθνική Πρωτοβουλία Έρευνας και Επέκτασης για την Αντιστροφή της Ελάττωσης των Επικονιαστών

Η ομάδα του Προγράμματος Συντονισμένης Γεωργίας (Coordinated Agricultural Project CAP) για τον έλεγχο επικονιαστών συνεχίζει την έρευνα σχετικά με τις αιτίες θνησιμότητας των μελισσών και ταυτόχρονα προσπαθεί να χτίσει τα θεμέλια για τη συντήρηση της υγείας των μελισσών στο μέλλον.
Ο στόχος (Νο 4) του τετραετούς μας έργου είναι ο εξής: «Να παραδώσουμε την ερευνητική γνώση σε συνεργαζόμενες ομάδες γύρω από τη δημιουργία ενός προγράμματος μεταφοράς τεχνογνωσίας στην εκτροφή βασιλισσών, καθώς και τη βιβλιογραφία για τις Καλύτερες Πρακτικές Διαχείρισης και Διατήρησης, στον έλεγχο των επικονιαστών στην κατεύθυνση μιας εκτεταμένης κοινότητας μεταφοράς και διάχυσης των πληροφοριών σε πρακτικό επίπεδο».
Το παρόν άρθρο έχει ως θέμα ένα στόχο: τη δημιουργία ενός προγράμματος μεταφοράς της τεχνογνωσίας στους βασιλοτρόφους. Ο στόχος αυτός είναι πολύ σημαντικός για μένα και γι αυτό αποφάσισα να γράψω για το συγκεκριμένο θέμα.
Την αρχική ιδέα αυτού του σκοπού είχε ο Δρ. Medhat Nasr σε συνεργασία με την Ένωση Μελισσοκόμων του Οντάριο στον Καναδά. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, καθιέρωσαν ένα πρόγραμμα μεταφοράς τεχνογνωσίας στην κατεύθυνση «εκπόνηση έρευνας για την μελισσοκομική βιομηχανία του Οντάριο, τη δημιουργία ενός προγράμματος εκτροφής μελισσών, καθώς και τη μεταφορά πληροφοριών, τεχνικών και μεθόδων σε μελισσοκόμους». Το 2008, μίλησα με την κα Alison van Alten, πρώην αρχηγό της ομάδας για τη μεταφορά τεχνογνωσίας, στη βόρεια Καλιφόρνια για να δούμε αν θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα με τους βασιλοτρόφους της περιοχής.
Οι βασιλοτρόφοι αποτελούν ένα μικρό, αλλά σημαντικό υποσύνολο των μελισσοκόμων, οι οποίοι προμηθεύουν τους μελισσοκόμους με γενετικό υλικό πουλώντας τις βασίλισσές τους. Αναγνωρίζοντας τα σοβαρά και χρόνια προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες και την αυξανόμενη ζήτηση για υπηρεσίες επικονίασης, είναι απαραίτητη η προσφορά βοήθειας στους μελισσοκόμους στην παραγωγή γενετικά ποικίλων στελεχών μελισσών που να μπορούν να αμυνθούν έναντι των παρασίτων και των ασθενειών.
Από το 2008, με τον κ. Gary Reuter και τους μεταπτυχιακούς μου, ταξιδεύουμε στην Καλιφόρνια για να συναντηθούμε και να δουλέψουμε με 17 επαγγελματίες παραγωγούς βασιλισσών, μεταξύ του Σακραμέντο και του Ρέντινγκ. Αρχικά, ο σκοπός μας ήταν να ενθαρρύνουμε τους βασιλοτρόφους να επιλέγουν γενετικό υλικό σε σχέση με τη συμπεριφορά καθαριότητας, η οποία βοηθάει τις μέλισσες να αμυνθούν έναντι της βαρρόας, της αμερικανικής σηψιγονίας και της ασκοσφαίρωσης. Στη διάρκεια των επισκέψεών μας, δείξαμε στους βασιλοτρόφους πώς να παίρνουν δείγματα από τα μελίσσια τους για να βεβαιώνουν την παρουσία νοζεμίασης, καθώς και τη χρήση μικροσκοπιών. Η κα Sue Cobey, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Davis, μας συνόδεψε σε διάφορες τοποθεσίες όπου κουβέντιαζε με τους βασιλοτρόφους το δικό μας πρόγραμμα για την ενίσχυση της γενετικής ποικιλότητας σε στελέχη μελισσών. Το πρόγραμμα είναι αποτέλεσμα συνεργασίας με τον Δρ. David Tarpy του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Βόρειας Καρολίνας και έχει ως σκοπό τη δειγματοληψία βασιλισσών και κηφήνων τριών βασιλοτρόφων, ώστε να καθοριστεί η συχνότητα ζευγαρώματος των βασιλισσών και η βιωσιμότητα σπερματοζωαρίων των κηφήνων. Ο Δρ. Orley Chip Taylor του Πανεπιστημίου του Κάνσας «ψάρευε» στον αέρα (6-10 μέτρα από το έδαφος) για να βρει τους κηφήνες στις περιοχές συγκέντρωσης για το ζευγάρωμα με τις βασίλισσες.
Στη διάρκεια του χρόνου, δύο χαρακτηριστικά των βασιλοτρόφων της Καλιφόρνια έγιναν εμφανή: 1) Οι βασιλοτρόφοι είναι πολύ ικανοί και παράγουν καλό-ζευγαρωμένες βασίλισσες υψηλής ποιότητας και σε ποσότητα που φτάνει για τους μελισσοκόμους όλης της χώρας 2) Η περιπλοκότητα της επιλεγμένης αναπαραγωγής για ανθεκτικότητα σε παθογόνα με την ταυτόχρονη συντήρηση παραγωγικών χαρακτηριστικών και αποδοτικότητα επικονίασης απαιτεί επαγγελματική βοήθεια για τη βελτίωση επιλογής, την ενίσχυση γενετικής ποικιλότητας και την εκτέλεση διαγνωστικών διαδικασιών για διάφορες ασθένειες.
Μετά από πολλά χρόνια έρευνας και με χρηματοδότηση από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, το Εθνικό Συμβούλιο Μελιού, το Συμβούλιο Αμυγδάλου της Καλιφόρνια και του CAP, η Ομάδα της Μέλισσας (Βee team) λειτουργεί! Τα μέλη μας δουλεύουν στη Μινεσότα και στη Βόρεια Καλιφόρνια, κοντά στους βασιλοτρόφους.

Η ομάδα μας προσφέρει σε βασιλοτρόφους τις παρακάτω υπηρεσίες, σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς:
1. Διαγνωστικά για παράσιτα και ασθένειες.
2. Βοήθεια τόσο στην επιλογή στελεχών όσο και στην ελεγχόμενη αναπαραγωγή των ανθεκτικών χαρακτηριστικών.
3. Ενίσχυση γενετικής ποικιλότητας σε στελέχη μελισσών.
4. Διευκόλυνση συνεργατικής έρευνας επίκαιρων θεμάτων.

Η ομάδα εξετάζει τη συμπεριφορά της καθαριότητας, την παρουσία βαρρόας και νοζεμίασης σε τουλάχιστον 50 μελίσσια, τρεις φορές το χρόνο, για κάθε βασιλοτρόφο. Τα στοιχεία από τις εξετάσεις δίνονται σε κάθε βασιλοτρόφο εγκαίρως για να μπορεί να λάβει τα κατάλληλα μέτρα σχετικά με θεραπείες και την επιλογή βασιλισσών. Οι βασιλοτρόφοι συμφωνούν να πληρώνουν ένα ποσό για τις υπηρεσίες με το σκεπτικό ότι στο μέλλον η ομάδα θα είναι αυτόνομη. Λειτουργώντας θετικά το μοντέλο μας, ευχόμαστε να βρούμε χρηματοδότηση για τη δημιουργία παρομοίων ομάδων και σε άλλες περιοχές των ΗΠΑ.

Σχόλιο από εμάς:
Στις ΗΠΑ τα κονδύλια έρευνας που εκταμιεύει η επιστημονική κοινότητα για την επίλυση του CCD είναι τεράστια. Τεράστιο είναι και το ερευνητικό έργο που παράγεται. Τεράστια η χώρα. Τεράστιο το πρόβλημα. Το πολύ ενδιαφέρον στο συγκεκριμένο άρθρο είναι ότι η ομάδα Βee team με επικεφαλής την Dr. Marla Spivak επικεντρώνεται σε μια μετά -CCD εποχή. Στο μέλλον δηλαδή κάνοντας το αυτονόητο.
Η ομάδα προσπάθησε να απαντήσει σε απλά ερωτήματα.
– Μας αρκεί η εγχώρια παραγωγή βασιλισσών;
– Ναι.
– Πώς θα βελτιώσουμε το γενετικό υλικό της χώρας;
– Θα παράσχουμε τεχνική βοήθεια στους βασιλοτρόφους. Στην πηγή δηλαδή της παραγωγής γενετικού υλικού και μάλιστα προ της παραγωγής. Στην ΕΠΙΛΟΓΗ. Στην επιλογή του γενετικού υλικού προς πολλαπλασιασμό και διασπορά. Θα βελτιώσουμε τα χαρακτηριστικά των βασιλισσών που έχουμε με τη μέθοδο του απευθείας ελέγχου και επιλογής.
– Γιατί να συνεργαστούν οι Αμερικανοί βασιλοτρόφοι;
– Μα γιατί θα παράξουν βασίλισσες ανθεκτικότερες στις ασθένειες (βαρρόα, νοζεμίαση, ασκόσφαιρα), παραγωγικότερες, με καλύτερη επικονιαστική ικανότητα και άρα «καλύτερες» για όλους.
– Πώς θα χρηματοδοτηθούμε;
– Στο αρχικό ερευνητικό πρόγραμμα, από τους εγχώριους φορείς (Πανεπιστήμιο Μινεσότα, το Εθνικό Συμβούλιο Μελιού, το Συμβούλιο Αμυγδάλου της Καλιφόρνιας και το CAP). Στη συνέχεια από τους ίδιους τους βασιλοτρόφους, οι οποίοι θα επιμερίσουν το κόστος της υπηρεσίας και έτσι θα έχουμε μια ανεξάρτητη μη ελεγχόμενη παρουσία.
Εφόσον απάντησαν στα απλά αυτά ερωτήματα, το μόνο που μένει είναι η δουλειά της υλοποίησής του. Βέβαια, το δικό μας σχόλιο σε μερικές γραμμές, δεν μπορεί να αποτυπώσει τη δουλειά χρόνων των συγκεκριμένων ομάδων τόσο του Δρ. Medhat Nasr και της Ένωσης Μελισσοκόμων του Οντάριο στον Καναδά, από τη δεκαετία του 1990, όσο και της Βee team, από το 2008. Μια πολύ καλή επιστημονική δράση με σκοπό τη βελτίωση του γενετικού υλικού των μελισσών στις ΗΠΑ.
Το δικό μας πρόγραμμα για την παραγωγή βελτιωμένων βασιλισσών, πώς πάει άραγε;

Σχολιάστε το άρθρο